مرور سیستماتیک یا نظام‌مند – راهنمای محققین نوپا

مرور سیستماتیک (systematic review) چیست؟

یک مرور سیستماتیک مروری بسیار دقیق از آثار علمی موجود در رابطه با یک موضوع علمی خاص است. برای مرور آثار گذشته باید تحقیقات پیشین و مرتبط را جستجو، شناسایی، انتخاب، و ترکیب کرد. این کار باید توسط یک روش مشخص و با قابلیت اجرای مجدد انجام شود که منجر به کمترین خطا شود. مرورهای سیستماتیک به عنوان بهترین منبع تحقیقاتی شناخته می‌شوند. مرورهای سیستماتیک در شاخه‌های پزشکی مبتنی بر شواهد، قطعا حیاتی هستند. اگرچه در شاخه‌های دیگر نیز ارزش فراوانی دارند.

مطالب مرتبط:

آثار خاکستری چیست؟

یک مرور سیستماتیک بسیار خسته‌کننده‌تر از مرور تاریخچه ادبیات (literature review) است. زیرا باید در آثار منتشرشده و نشده جستجو کرد. آثار منتشر نشده را عموما به نام آثار خاکستری می‌شناسند. آثار خاکستری بخش مهمی از یک مرور سیستماتیک هستند و ارزش زیادی به آن می‌بخشند. دلیل این موضوع تازگی بیشتر آثار منتشر نشده است. ضمن اینکه آثار خاکستری دچار تعصبات انتشاراتی نمی‌شود. در پست‌های بعدی در رابطه با تعصبات انتشاراتی توضیح خواهیم داد. آثار خاکستری شامل مطالعات، پایان‌نامه‌ها، گزارشات، مقالات کنفرانسی، و چکیده‌های منتشرنشده است.

انجام یک مرور سیستماتیک کار پیچیده‌ای است. در این پست سعی شده است شما با انواع مرورهای سیستماتیک آشنا شوید. روش‌های استاندارد برای تهیه یک مرور سیستماتیک و بهترین روش برای انجام آن از اهداف دیگر این پست هستند.

انواع مرورهای سیستماتیک

کیفی: در این نوع از مرور سیستماتیک نتایج مطالعات مرتبط خلاصه می‌شوند ولی بصورت آماری با یکدیگر ترکیب نمی‌شوند.

کمی: در این نوع مرور نتایج دو یا چند مطالعه با استفاده از روش‌های آماری با یکدیگر ترکیب می‌شوند.

فراتحلیل: فراتحلیل با استفاده از روش‌های آماری تخمین‌ اثرات مطالعات مرتبط و مستقل و در عین حال مشابه را با یکدیگر ترکیب می‌کند.

نوشتن یک پروتکل

هر مرور سیستماتیک خوب با یک پروتکل آغاز می‌شود. با توجه به NIH یک پروتکل مانند یک نقشه راه برای شما عمل می‌کند. در پروتکل، اهداف، روش‌ها، و نتایج اولیه مرور سیستماتیک مشخص می‌شوند. هدف از داشتن یک پروتکل ارتقای شفافیت روش‌ها است.

یک پروتکل موارد جستجو را مشخص می‌کند. همچنین معیارهای مورد استفاده، داده‌ها برای پردازش و غیره را نیز تعیین می‌کند. هنگام ارسال مقاله برای ژورنال باید پروتکل را نیز فرستاد. اغلب ژورنال‌ها انتظار دارند که مولفان از پریزما (RRISMA) و یا از دستورالعمل‌های مشابه برای نوشتن پروتکل استفاده کنند.

ارسال سفارش ترجمه

دستورالعمل پریزما (PRISMA)

هر کسی که یک مرور نظام‌مند انجام می‌دهد باید با دستورالعمل پریزما آشنا باشد. دستورالعمل پریزما در واقع سندی است شامل یک چک‌لیست 27 موردی. همچنین دارای یک نمودار جریان است که هدف آن راهنمایی مولفان برای توسعه پروتکل یک مرور سیستماتیک است. در این راهنما موارد لازم برای نگارش نیز آورده شده است.

یک پروتکل در حالت ایده‌آل دارای موارد زیر است:

  • بانک‌های اطلاعاتی و منابع دیگر برای جستجو (مخصوصا برای آثار خاکستری)
  • کلمات کلیدی برای استفاده در استراتژی جستجو
  • محدودیت‌های اعمال شده به جستجو
  • فرآیند غربالگری
  • داده‌هایی که باید استخراج شوند
  • خلاصه داده‌ها برای گزارش

ثبت پروتکل مرور سیستماتیک

بهتر است پس از نگارش پروتکل خود آن را ثبت کنید. با ثبت پروتکل به بقیه افراد اطلاع می‌دهید که در حال کار بروی یک مرور هستید. بنابراین بقیه افراد بروی آن کار نمی‌کنند.

مراکز ثبت پروتکل موجود عبارتند از:

Campbell Collaboration: مخصوص مرورهای سیستماتیک درباره مداخله‌های اجتماعی

Cochrane Collaboration: مخصوص مرورهای سیستماتیک در رابطه با مداخله‌های سلامت

PROSPERO: برای ثبت هر نوع مرور سیستماتیک

این مراکز همچنین دارای بانک اطلاعاتی برای جستجوی مرورهای ثبت‌شده هستند. قبل از شروع هر گونه مرور سیستماتیک باید این بانک‌های اطلاعاتی را جستجو کنید. با این کار مطمئن می‌شوید که کار تکراری انجام نمی‌شود.

بهترین راه برای انجام یک مرور سیستماتیک چیست؟

اساس یک مرور سیستماتیک در نظام‌مند بودن آن است. مرور سیستماتیک شامل بررسی موشکافانه و تحلیل حجم بالایی از آثار است. برای اطمینان از موثر و کارا بودن کارتان باید از یک رویه مشخص پیروی کنید:

  1. سوژه تحقیق را ایجاد کنید
  2. معیارهای ورود و خروج را مشخص کنید
  3. مطالعات را بیابید
  4. مطالعات را انتخاب کنید
  5. کیفیت مطالعه را بررسی کنید
  6. داده را استخراج کنید
  7. نتایج را تحلیل کنید و ارائه دهید
  8. نتایج را تفسیر کنید
  9. در صورت لزوم مرور را بروزرسانی کنید

بهتر است از این رویه پیروی و در هر مرحله یادداشت برداری کنید. با این کار نوشتن مقاله مروری برای شما آسان‌تر می‌شود.

ارسال سفارش ترجمه

ساختار یک مقاله مرور سیستماتیک چیست؟

ساختار یک مقاله مرور سیستماتیک مشابه ساختار یک مقاله تحقیقی اصیل است. معمولا شامل عنوان، چکیده، مقدمه، روش‌ها، نتایج، بحث، و مراجع می‌شود.

عنوان:

عنوان باید موضوع مورد بحث را دقیقا توضیح دهد. معمولا در ابتدای عنوان عبارت a systematic review قرار می‌گیرد. با این کار نوع مقاله در نگاه اول قابل تشخیص است.

چکیده:

یک مرور سیستماتیک معمولا چکیده ساختارمندی دارد. در چکیده یک پاراگراف کوتاه درباره هر یک از این موضوعات وجود دارد: پیشینه، روش‌ها، نتایج، و نتیجه‌گیری.

مقدمه:

مقدمه موضوع مقاله را خلاصه‌وار بیان می‌کند. همچنین دلیل نگارش مقاله مرور سیستماتیک را توضیح می‌دهد. ممکن است شکاف‌هایی در دانش وجود داشته باشد. یا اینکه اختلاف نظرهایی در آثار گذشته موجود باشد که نگارش این مرور را الزامی کرده است. همچنین هدف مرور را باید در مقدمه بیان کرد.

روش‌ها:

بخش روش‌ها مهم‌ترین بخش یک مقاله مروری سیستماتیک است. روش دنبال‌شده باید بطور منطقی و شفاف توضیح داده شود. موارد زیر باید بصورت جزئی بحث شوند:

  • معیارهای ورود و خروج
  • شناسایی مطالعات
  • انتخاب مطالعات
  • استخراج داده
  • ارزیابی کیفیت
  • تحلیل داده

نتایج:

بخش نتایج نیز باید بطور منطقی تشریح شود. می‌توانید با تشریح نتایج شروع کنید سپس به سمت محدوده مطالعات و خصوصیات آنها بروید. در ادامه کیفیت مطالعات را بررسی کنید و نهایتا اثر مداخلات بر دست‌آورد را بحث کنید.

بحث:

بخش بحث باید یافته‌های اصلی مرور را خلاصه کند. سپس محدودیت‌های تحقیق و اعتبار نتایج را بحث کند. در پایان نقاط قوت و ضعف مرور باید مورد بحث قرار گیرد و پیامدهای اثر حاضر پیشنهاد شود.

مراجع:

بخش مراجع در مرور سیستماتیک شامل انبوهی از مراجع می‌شود. باید در مورد این بخش دقت زیادی به خرج دهید. حتی یک مرجع نباید از قلم بیفتد. بهتر است از نرم‌افزارهای مدیریت مراجع استفاده کنید. در این راه اندنوت یکی از گزینه‌های مناسب است.

مطالب مرتبط:
ارسال سفارش ترجمه

2 دیدگاه دربارهٔ «مرور سیستماتیک یا نظام‌مند – راهنمای محققین نوپا»

  1. با سلام
    در تدوین نهایی کتاب: “روش انجام یک مرور سیستماتیک:
    راهنمای محققان، پزشکان و دانشجویان بهداشت و درمان
    ” از این صفحه اگر استفاده کنم و منبع بدهم، آیا موافق هستید. به این شرح :
    .SHANمرور سیستماتیک یا نظام‌مند – راهنمای محققین نوپا. 26/5/2019. تاریخ دسترسی: 14/9/1400. در دسترس: https://www.tarjolate.com/2019/05/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1-%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9-%DB%8C%D8%A7-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%85%D9%86%D8%AF-%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C/

    منتظر پیام فوری شما هستم. اگر موافق نیستید پیام بدهید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *