در این قسمت به نحوه ارجاع به منابع در یک مقاله ISI یا یک پایان‌نامه می‌پردازیم. در این پست قواعد کلی را بیان می‌کنیم بنابراین تفاوتی در نوع سند علمی (مقاله یا پایان‌نامه) تقریبا وجود ندارد. مسائل فنی (اعم از استایل مورداستفاده) در ارجاع به یک منبع مدنظر این بحث نیست. برای این موارد مانند نحوه استفاده از نرم افزار اند نوت به اینجا مراجعه کنید. اما قویا پیشنهاد می‌کنیم این پست را مطالعه بفرمایید تا از پس چالش‌های مرتبط با ارجاع به منابع بربیایید. توجه داشته باشید که یک مقاله ISI را می‌توان با توجه به ارجاعات آن تحلیل کرد.
استفاده از تحلیل ارجاعات برای ارزیابی یک تحقیق
تعریف
ارجاع در واقع اشاره به یک کار منتشرشده یا نشده است که شما از آن برای نوشتن مقاله کمک یا اطلاعاتی دریافت کرده‌اید. نحوه ارجاع به منابع بستگی به استاد راهنمای شما دارد (به طور مثال APA، MLA، Chicago، و غیره). البته توجه داشته باشید برخی رشته‌ها از شیوه‌های خاص خود استفاده می‌کنند (مانند حقوق). برخی ژورنال‌ها نیز شیوه خاصی را مد نظر قرار می‌دهند که باید قبل از ارسال مقاله روش مورد نظر ژورنال را بیابید.
چطور فرمت یک ژورنال را پیدا کنیم؟
اهمیت ارجاع به منابع
ارجاع به خوانندگان نشان می‌دهد که شما اطلاعات و مواد اولیه را از کجا تهیه کرده‌اید. همچنین موقعیتی برای نقد صحیح کار شما را فراهم می‌کند. ضمن اینکه به خوانندگان این فرصت را می‌دهد تا از طریق منابع اصلی بیشتر در مورد زمینه شما تحقیق کنند.
ارجاع به منابع باید به درستی انجام گیرد زیرا:
1-ارجاع مناسب به دیگران کمک می‌کند تا مواد مورد استفاده را بهتر بیابند.
ارجاع به منابع دیگر به خوانندگان کمک می‌کند اطلاعات خود را در آن زمینه گسترش دهند. در برخی از رشته‌ها، یکی از موثرترین راه‌ها برای پیدا کردن منابع مرتبط و مطمئن دنبال‌کردن منابع شناخته‌شده است.
2-ارجاع به منابع دیگر نشان می‌دهد که شما تحقیقات کاملی در مورد کارهای گذشته انجام داده‌اید.
بنابراین شما با دید باز و اطلاعات کافی در آن زمینه تحقیق کرده‌اید. این امر اعتبار شما را به عنوان مولف مقاله یا پایان‌نامه افزایش می‌دهد.
3-ایده محققان دیگر می‌تواند استدلال شما را تقویت کند.
در صورتی هم که با ایده آنها مخالف باشید، از آن به عنوان یک دیدگاه مقابل برای بحث می‌توانید استفاده کنید. در بسیاری از موارد ایده محققان دیگر می‌تواند به عنوان زمینه‌ای باشد برای استدلال‌های شما.
4-همانطور که ایده محققان دیگر می‌تواند استدلال شما را تقویت کند، می‌تواند اعتبار شما را نیز کم کند.
در صورتی که بعد‌ا اثبات شود ایده آنها اشتباه یا ساختگی بوده است اعتبار کار شما نیز کم خواهد شد. ارجاع به منابعی که تنها خاص شما نباشند شما را از این خطر حفظ می‌کند. زیرا در صورت غلط بودن آن ایده‌ها باز هم اعتبار شما کم نخواهد شد.
5-خارج از دنیای آکادمیک، ایده‌ها دارایی فکری افراد حساب می‌شوند. در صورت عدم ارجاع مناسب به آنها ممکن است عواقب جدی در پی داشته باشد.
در دنیای حرفه‌ای، عدم ارجاع به دارایی فکری دیگران باعث نابودی حرفه و اعتبار می‌شود. حتی ممکن است به اقدامات قانونی منجر شود. با این تفاسیر، بهتر است به ارجاع به منابع عادت کنید.
در نگارش آکادمیک شما باید دقیقا مشخص کنید کدام ایده‌ها، حقایق، مفاهیم، و غیره مربوط به شما هستند و کدام مربوط به دیگران. اگر ایده دیگران را مستقیما نقل، پارافریز، و یا خلاصه می‌کنید باید منبع آن را ذکر کنید. موارد استثنا برای این قانون حقایقی هستند که همگی از آن اطلاع دارند. مثلا اینکه جرج واشنگتون اولین رئیس جمهور آمریکا بود. اگر در مورد مطلبی شک دارید که نیاز به ارجاع دارد یا خیر راه مطمئن را پیش بگیرید و ارجاع دهید. البته از استاد راهنمای خود نیز می‌توانید کمک بگیرید.
نحوه نوشتن بخش نتیجه گیری (conclusion) در یک مقاله ISI
ساختار و شیوه نوشتن
ارجاع به منابع یعنی اینکه نشان می‌دهید چه ایده‌ای را از دیگران نقل یا پارافریز کرده‌اید و از کجا آمده است. باید برای انجام تحقیق به تحقیق دیگران ارجاع دهید. در عین حال باید نشان دهید که ایده‌های اصلی شما چه هستند و ایده‌های دیگران چه بوده است.
سیستم‌های مورد استفاده برای ارجاع به منابع دیگر در حوزه‌های مختلف علمی متفاوت است. با این حال، همیشه با استاد راهنمای خود در مورد سیستم ترجیحی مشورت کنید. زیرا باید شیوه ارجاع به منابع دیگر را کاملا درک کنید و در تمام مقاله به طور یکسان استفاده کنید.
دستورالعمل اصلی
1-آیا باید از ارجاع به کارهای دیگران اجتناب کنم؟
خیر! ارجاع به منابع دیگر هیچ گاه به این معنی نیست که کار شما ضعیف یا فاقد ایده اصیلی است. در واقع حقیقت بر خلاف این است. اگر مقاله خود را بدون ارجاع به منابع گذشته بنویسید بدین معنی است که شما از کارهای قبلی اطلاعی ندارید. بنابراین اعتبار خودتان را به عنوان مولف و اعتبار کل تحقیق را کم می‌کنید. ارجاع به منابع راهی است برای نشان‌دادن دانش‌تان در رابطه با آثار موجود و تسلط شما بر موضوع تحقیق.
2-در صورتی که متوجه شوم ایده (موضوع مقاله) من قبلا منتشر شده است چکار باید انجام دهم؟
از کار محققان دیگر قدردانی کنید. می‌توانید از این عبارت استفاده کنید [See also Smith, 2002]. هرگز از ارجاع به منابع دیگر اجتناب نکنید زیرا باعث ایجاد شک در خوانندگان نسبت به کار شما می‌شود. زیرا ممکن است فکر کنند بدون ارجاع از ایده دیگری استفاده کرده‌اید (سرقت ادبی) یا کارهای گذشته را کاملا بررسی نکرده‌اید.
سرقت ادبی
نحوه نوشتن بخش بحث (discussion) در یک مقاله ISI
3-در صورتی که قصد داشته باشم اقتباسی از کار دیگران را استفاده کنم چکار باید انجام دهم؟
باز هم باید به کار اصلی ارجاع دهید. مثلا شما می‌خواهید از یک جدول در مقاله‌ای نوشته Smith در سال 1996 بعد از اعمال تغییراتی استفاده کنید. جدول تغییرداده‌شده را بصورت [adapted from Smith, 1996] ارجاع دهید. شما همچنین می‌توانید از عبارات دیگری برای بیان رابطه دقیق بین منبع اصلی و نمونه استفاده‌شده استفاده کنید. به عنوان مثال based on Smith [1996] یا summarized from Smith [1996].
4-در صورتی که چندین مولف اطلاعات یا ایده‌های بسیار مشابه‌ای چاپ کرده‌اند چه باید کرد؟
می‌توانید صراحتا اعلام کنید که ایده یا اطلاعات مورد نظر توسط چندین مولف دیگر نیز استفاده شده است. برای این کار به عنوان مثال از عبارت زیر می‌توانید استفاده کنید.
Though in fact many authors have applied this theory to understanding economic relations among nations [for example, Smith, 1989; Jones, 19991; Johnson, 1994], little work has been done on applying it to understand the actions of non-governmental organizations.
اگر شما فقط به یک مولف ارجاع دهید آنگاه خوانندگان ممکن است گمان کنند تنها او بروی این موضوع کار کرده است. یا اینکه ممکن است به این نتیجه برسند شما تمامی آثار گذشته را بررسی نکرده‌اید. ارجاع به چندین مولف به خوانندگان می‌فهماند که شما بر حوزه کاری خود و آثار منتشرشده مسلط هستید.
نحوه نوشتن بخش نتایج (results) در یک مقاله ISI
5-اگر متن مورد نظرم عینا در یک مقاله دیگر وجود داشته باشد چه کنم؟
بستگی دارد این شباهت چه باشد. اگر شخص دیگر دقیقا همان موضوع شما را کار کرده باشد پس باید موضوع خود را عوض کنید. حداقل باید حرف جدید برای گفتن در همان موضوع پیدا کنید. با این حال، اگر دقیقا جمله شخص دیگری است اما برای کار شما کاملا مناسب است می‌توانید مستقیما آن را نقل کنید. باید علاوه بر نام مولف و سال چاپ، صفحه مورد نظر را نیز درج کنید. یافتن شخص دیگری که دقیقا حرف شما را قبلا گفته باشد تفسیر شما از تحقیق را تقویت می‌کند.
به طور کلی در نظر داشته باشید که ارجاع به منابع استفاده‌شده و مهم در متن مقاله ISI بسیار مهم است. صحت و اعتبار کار شما ممکن است وابسته به این موضوع باشد.