در این پست قصد داریم تا در مورد علائم سجاوندی در متن صحبت کنیم. اهمیت این علائم بر کسی پوشیده نیست ولی متاسفانه در موارد بسیاری مشاهده می شود که مولفان و یا حتی مترجمان در مقالات و متون دیگر این نکات را به درستی رعایت نمی کنند که منجر به کج فهمی و یا دشوار شدن متن در خواندن می شود. سه مورد از علائم اصلی را در این پست توضیح دادیم. در پایان در مورد مخفف ها در متن و نحوه استفاده از آنها بخصوص در مقاله ISI صحبت کرده ایم.
نقطهویرگول(؛):
نقطهویرگولها برای اتصال دو و یا چند عبارت مستقل به یکدیگر استفاده میشوند. نقطهویرگول در واقع جایگزین “و” میشود و میتوان آن را با “نقطه (.)” عوض کرد. یکی دیگر از کاربردهای متداول نقطهویرگول برای جدا کردن چند مورد پشت سر هم در یک جمله است. هر یک از عبارات قبل از اتصال باید یک جمله کامل باشند.
ویرگول (،):
ویرگول را در جایی از جمله وارد میکنیم که نیاز به کمی مکث داریم. بهترین کار برای اینکه بفهمیم در کجای جمله باید از ویرگول استفاده کنیم این است یک بار متن را با صدای بلند بخوانیم. توجه کنید که وجود و یا عدم وجود ویرگول در جمله گاها میتواند معنی آن را عوض کنید که همگی مثالهایی در این باب را در خاطر دارید. نکته حائز اهمیت برای مترجمان در این زمینه این است که برای حروف ربط که در پست نکات ترجمه در مورد آنها صحبت کردیم مثل “moreover،” “therefore،”و “on the other hand،” حتما باید از هر دو طرف با ویرگول در متن جدا شوند (در صورتی که در وسط جمله از آنها استفاده کنید). هرگز از ویرگول برای اتصال دو عبارت مستقل به یکدیگر استفاده نکنید و از نقطهویرگول بجای آن استفاده کنید.
دونقطه (:):
دونقطه نیز به مانند نقطهویرگول برای اتصال مباحث مرتبط به هم استفاده میشود، اگرچه تنها زمانی استفاده میشود که موضوع اول موضوع دوم را معرفی میکند و در مورد آن صحبت میکند. نکته حائز اهمیت برای مترجمان این است که هر دونقطهای که به درستی استفاده شده باشد را میتوان با عبارات “that is” و “namely” جایگزین کرد.
مخففها
هنگام استفاده از مخففهایی که به طور استاندارد شناخته شده نیستند (مختص به متن مقاله شما هستند) باید در نظر داشته باشید که حتما وقتی اولین بار در متن از آنها استفاده میکنید باید شکل کامل آن را بیاورید (یا در پاورقی و یا در خود متن بدین صورت که اولین بار عبارت را کامل می نویسید و بعد از عبارت مخفف آن را در پرانتز و جلوی آن میاورید) و بعد از آن از شکل مخفف آن استفاده کنید. مترجمان در نظر داشته باشند که برخی مخففهای پرکاربرد در زبان انگلیسی بصورت زیر هستند:
- (به عنوان مثال) ((e.g. (exempli gratias): توجه کنید که حتما قبل و بعد از آن از ویرگول استفاده کنید و بعد از هر حرف از نقطه استفاده کنید.
- (و دیگران، و همکاران) ((et al. (et alii): این عبارت در مقالههای علمی (ISI) برای معرفی پژوهشهای انجامشده در گذشته برای نام مولفان بسیار استفاده میشود. توجه کنید که کلمه اول از آنجایی که یک کلمه کامل است نباید بعد از آن از نقطه استفاده شود.
- (یعنی) ((i.e. (id est): مانند مورد شماره یک این مورد هم باید حتما توسط ویرگول قبل و بعد از آن جدا شود. برای توضیح کوتاه و یا معنی یک عبارت در مقالات ISI به وفور استفاده میشود. بدین صورت که عبارت توضیحدهنده بلافاصله بعد از مخفف آورده میشود.
- (یعنی، به عبارت دیگر) ((viz. (videlicet): این مورد هم باید توسط ویرگول در قبل و بعد خودش در جمله جدا شود.
باز هم دم شما گرم .مثل همیشه کاربردی و مفید .خسته نباشید .
بسیار عالی
درود بر شما …
واقعا دمتون گرم که این نکات ریز رو هم در ترجمه در نظر می گیرید. اینطوری دیگه نیاز به ادیت نداره و متن ترجمه گنگ در نمیاد.
من یه جا دادم ترجمه به خاطر بد گذاشتن همین نقطه و ویرگول ها متن خیلی گنگ در اومده بود.
ممنون. واقعا نکات مهمی هستند که متاسفانه بعضی از مترجم ها رعایت نمی کنند.
بسیار مفید بود