دانشجویان شاخه‌های مهندسی در دوره تحصیلات تکمیلی و یا گاها در دوره لیسانس سعی در تهیه حداقل یک مقاله ISI مناسب دارند. در واقع چاپ یک مقاله ISI سنگ محکی شده است برای سنجش کیفیت و توانایی دانشجویان، اساتید، و محققان. البته در دوره دکتری چاپ یک مقاله ISI در یک ژورنال با ایمپکت فکتور حداقل 0.5 برای اخذ مجوز دفاع الزامی است. برای اطلاع بیشتر از ایمپکت فکتور و دیگر معیارهای سنجش مقاله به اینجا مراجعه کنید.
یکی از چالش‌های مهم پیش‌روی دانشجویان (در اینجا بیشتر بحث پیرامون رشته‌های مهندسی است) انتخاب یک ژورنال مناسب برای چاپ مقاله است. ژورنال‌ها در رده‌های مختلفی برای هر رشته‌ای وجود دارند. این هنر دانشجو و یا استاد راهنما است که بتواند بهترین ژورنال را برای مقاله مورد نظر پیدا کند. منظور از بهترین ژورنال الزاما معتبرترین ژورنال در زمینه تخصصی شما نیست.
گاها مشاهده می‌شود دانشجویان بعضی مفاهیم را با یکدیگر اشتباه می‌گیرند و بجای هم استفاده می‌کنند.
الزِویر، اشپرینگر و یا IEEE چیست؟
نکته مهم این است که اینها همگی انتشارات هستند و نه ژورنال و نکته مهم‌تر این است که اگر یک ژورنال توسط یکی از این انتشارات چاپ شود دلیلی بر کیفیت بالای آن و یا برتری آن ژورنال نسبت به ژورنال‌هایی که توسط این انتشارات چاپ نمی‌شوند نیست. اگرچه به طور کلی کیفیت این انتشارات در سطح بالایی قرار دارد و ژورنال‌های بسیار معتبری توسط این انتشارات چاپ می‌شوند اما توجه کنید که برای هر رشته و گرایش باید ژورنال مناسب با مقاله ISI خود را پیدا کنید.
چگونه مناسب‌ترین ژورنال را پیدا کنیم؟
برای پیدا کردن بهترین ژورنال برای مقاله ISI خود ابتدا باید درک درستی از سطح مقاله خود داشته باشید. منظور از بهترین ژورنال الزاما معتبرترین ژورنال در زمینه تخصصی شما نیست بلکه معتبرترین ژورنالی است که احتمال می‌دهید بتوانید مقاله خود را در آن به چاپ برسانید. برای اینکه بدانید مقاله شما در چه سطحی است می‌توانید از تجربیات استاد راهنمای خود استفاده کنید. همچنین حین کار بروی موضوع مورد تحقیق خود که قطعا چندین ماه و بلکه چندین سال طول کشیده است با مقالات بسیاری مواجه شده‌اید. با بررسی مقالات مختلف در حوزه کاری خودتان و ژورنالی که در آن چاپ شده‌اند می‌توانید دریابید که مقاله شما به طور حدودی در چه ژورنال‌هایی ممکن است پذیرفته شود.
کیفیت ژورنال چیست؟
یکی دیگر از موارد مورد بررسی می‌تواند کیفیت ژورنال‌ها باشد که در 4 رده از Q1 تا Q4 دسته‌بندی می‌شوند. در پست‌های بعدی در این مورد بیشتر صحبت می‌کنیم.
بعد از اینکه بررسی کاملی را در مورد ژورنال‌های مختلف انجام دادید باید یک لیست نهایی از ژورنال‌هایی که مورد نظرتان است را تهیه کنید. در این مرحله باید ژورنال‌ها را با استفاده از معیارهای موجود با یکدیگر مقایسه کنید. معیارهای زیادی برای مقایسه و برآورد ژورنال‌ها وجود دارد از جمله ایمپکت فکتور (Impact Factor)، اچ ایندکس (H-index)، SNIP، SJR، و غیره که توضیحات این معیارها و نحوه محاسبه هر یک را می‌توانید در اینجا بیابید.
نکته: توجه کنید این معیارهای عددی اگرچه برآورد مناسبی از کیفیت و سطح علمی یک ژورنال به شما می‌دهند اما هیچ کدام از این معیارها آنقدر کامل نیستند که بتوانید تنها با تکیه بر آنها، ژورنال مناسب را بیابید. این معیارها گاها دستخوش بعضی سیاست‌های غیرعلمی و برتری‌طلبانه مجلات علمی می‌شوند و نمی‌توانند به درستی بیانگر سطح یک ژورنال باشند. به طور مثال در بعضی شاخه‌های مهندسی بعضی از مجلات با اینکه ایمپکت فکتور پایین‌تری دارند اما چاپ مقاله در آنها بسیار دشوارتر است. این امر به این دلیل است که در بعضی ژورنال‌ها جدیدا ارجاع‌های تقریبا اجباری وجود دارد بطوریکه در مرحله آخر از مولف می‌خواهند به بعضی از مقالات (که عموما مقالات ISI خود داور است و در همان مجله چاپ شده است) ارجاع دهند که شاید ارتباط چندانی هم به موضوع مقاله ISI مولف نداشته باشد. به همین خاطر بعضی از مجلات که در ظاهر از لحاظ این معیارها ضعیف‌تر هستند سطح علمی بالاتری دارند و به دلیل پایبندی به اصول اخلاقی پرستیژ بالاتری دارند و به نویسنده اعتبار بیشتری می‌دهند.
در نهایت در کنار همه این موارد نظر استاد راهنما و دیگر اساتید حوزه شما بسیار مهم است. بعد از مدتی کار در یک زمینه علمی به خوبی ژورنال‌های آن زمینه را می‌توان شناسایی کرد.
بسیار عالی